Aşağıdaki Yönetmelik, YÖK Sitesinden 14.08.2012 tarihinde alınarak buraya eklenmiştir. Alıntı yapılan
link: http://www.yok.gov.tr/content/view/1236 sitesine aittir.
ÖĞRETİM ÜYESİ YETİŞTİRME PROGRAMINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1-(1) Bu Usul ve Esasların amacı, yükseköğretim kurumlarına Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı
kapsamında atanan araştırma görevlilerine, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığının koordinasyonunda, lisansüstü
eğitim yaptırmak suretiyle öğretim üyesi yetiştirilmesini düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2– (1)Bu Usul ve Esaslar, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 10 uncu maddesi, Yükseköğretim
Kurumları Öğretim Elemanlarının Kadroları Hakkında 78 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Merkezi Sınav
başlıklı Ek 8. Maddesi, Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun ilgili maddesi ve Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim
Elemanı Kadrolarına Naklen veya Açıktan Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sınav ile Giriş Sınavlarına İlişkin
Usul ve Esaslar Hakkındaki Yönetmelik hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Usul ve Esaslarda geçen;
a) ÖYP: Öğretim üyesi yetiştirilmesi amacıyla Yükseköğretim Kurulunun uygun gördüğü yükseköğretim
kurumlarında açılan Öğretim Üyesi Yetiştirme Programını,
b) YÖK‐ÖYP Komisyonu: Yükseköğretim Kurulu Başkanı tarafından bir Yürütme Kurulu üyesinin başkanlığında
farklı alanlarda en az beş öğretim üyesinden oluşturulan komisyonu,
c) ÖYP Araştırma Görevlisi: Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı kapsamında atanan araştırma görevlisini,
ç) ÖYP Üniversitesi: Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı kapsamında lisansüstü eğitim öğretim vermesi
Yükseköğretim Kurulunca uygun görülen Devlet yükseköğretim kurumunu,
d) ÖYP Kurum Koordinasyon Birimi: Yükseköğretim kurumlarında Öğretim Üyesi Yetiştirme Programının
sekretarya hizmetlerinin yürütülmesi, programa ilişkin iş ve işlemlerin yürütülmesi ile her türlü harcamanın
yapılmasında yetkili ve sorumlu birimi,
e) ÖYP Kurum Koordinatörü: ÖYP Kurum Koordinasyon Biriminin faaliyetlerinin yükseköğretim kurumu adına
yürütülmesinden sorumlu, üst yönetici tarafından belirlenen ve üst yöneticiye karşı sorumlu olan kişiyi,
f) Harcama Yetkilisi: ÖYP Kurum Koordinatörünü,
g)Gerçekleştirme Görevlisi: Harcama yetkilisi tarafından ÖYP Kurum Koordinasyon Biriminde görevli personel
arasından belirlenen kişi ya da kişileri,
h) ÖYP Puanı: Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına araştırma görevlisi olarak atanmak üzerebaşvuran adayların
ya da program gereğince bir ÖYP yükseköğretim kurumuna lisansüstü eğitim‐öğretim görmek amacıyla başvuran
ÖYP araştırma görevlilerinin lisans genel not ortalamasının %25’i ile Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi
Giriş Sınavında (ALES) ilgili alanda alınan puanın%60’ı ve varsa yabancı dil puanının %15’i alınarak hesaplanan
ve en son girilen ALES ve Yabancı Dil Sınav sonuçlarına göre güncellenebilen puanı
(ı) YÖK: Yükseköğretim Kurulunu,
i) Yükseköğretim Kurumu: Devlet üniversiteleri ile yüksek teknoloji enstitülerini,
j) Yabancı Dil Sınavı: ÜDS, KPDS veya eşdeğerliliği ÖSYM tarafından belirlenen dil sınavını ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
ÖYP Araştırma Görevlisi Kadroları, Başvuru, Değerlendirme ve Atama
Kadroların belirlenmesi
MADDE 4 –Her yıl Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu ile ÖYP araştırma görevlisi kadrolarına bu program
çerçevesinde atama yapılacak kadro izin sayıları belirlenir. Atama yapılacak araştırma görevlisi kadro izinlerinin
yükseköğretim kurumlarına dağılımı Yükseköğretim Kurulunca yapılır. Yükseköğretim kurumları ÖYP kapsamında
atamak istedikleri araştırma görevlisi kadroları ile başvuracak adaylarda aranacak lisans veya lisansüstü
mezuniyet alanlarına ilişkin özel şartları belirleyip YÖK’e bildirir. YÖK atama yapılacak ÖYP araştırma görevlisi
kadrolarını kendi resmi internet sitesinde ilan eder.
Başvuru, değerlendirme ve atama
MADDE 5 – (1) Adaylar, YÖK’ün resmi internet sitesinde ilan edilen ÖYP araştırma görevlisi kadrolarına
başvurularını, söz konusu internet sitesi üzerinden beyan usulüne göre yapar. ÖYP araştırma görevlisi
kadrolarına yerleştirmeler YÖK tarafından ÖYP puanı esas alınarak merkezi sistemle yapılır.
(2) İlan edilen kadrolara yerleştirilen adayların beyanlarının doğruluğunun kontrolü ilgili yükseköğretim kurumunca
yapılır. ÖYP araştırma görevlilerinin atanmaları 2547 sayılı Kanun’un 33. maddesi uyarınca; Yabancı dil puanı
50’nin altında olanlar için bir yıl, yabancı dil puanı 50-64 puan olanlar için ise iki yıl süreyle yapılır. Yanlış beyanda
bulunduğu halde ataması yapılan araştırma görevlileriyle ilgili tüm cezai ve hukuki sorumluluk atamayı yapan
yükseköğretim kurumu yetkililerine aittir.
(3) ÖYP kapsamında araştırma görevlisi kadrosuna atanmaya hak kazandığı halde göreve başlamayanlar, göreve
başladıktan sonra istifa edenler, kendilerine avantaj sağlamak amacıyla yanlış beyan vererek ataması
yapılmayanlar ile halen ÖYP araştırma görevlisi kadrosunda bulunanların yeniden ÖYP araştırma görevlisi
kadrolarına başvurmaları halinde ÖYP puanları 1 yıl süreyle % 10 oranında düşürülür.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Yabancı Dil Eğitimi ve Lisansüstü Eğitim‐Öğretim
Yabancı dil eğitimi
MADDE 6 — (1) Yabancı dil puanı 65’in altında olan ÖYP araştırma görevlileri ÖYP puanları ve tercihleri esas
alınarak merkezi yerleştirme sistemi ile Yükseköğretim Kurulunun belirlediği yurtiçindeki yükseköğretim
kurumlarına altı ay süreyle dil eğitimi almak üzere yerleştirilir.
(2) ÖYP araştırma görevlileri, eğitim süresi boyunca yabancı dil eğitimi veren yükseköğretim kurumlarında 2547
sayılı Kanunun 39. maddesi uyarınca görevlendirilirler.
(3) ÖYP araştırma görevlilerinin yurtiçi yabancı dil eğitimine katılmaları ve devam etmeleri zorunludur. Dil
eğitimine katılmayanların veya yeterli dil puanı almış olsalar dahi dil eğitimine devam etmeyenlerin kadro ile
ilişikleri kesilir.
(4) Yurtiçindeki altı aylık yabancı dil eğitimini tamamlayan ÖYP araştırma görevlileri, kadrolarının bulunduğu
yükseköğretim kurumlarına dönerler. Ancak ÖYP araştırma görevlisi olarak atandığı tarihten itibaren; yabancı dil
puanı halen 50’nin altında olan araştırma görevlilerinin bir yılın sonunda, yabancı dil puanı 65’in altında olan
araştırma görevlilerinin ise iki yılın sonunda kadroları ile ilişikleri kesilir.
(5) Yabancı Dil Sınav Sonucu 65 ve üzeri puan olan ÖYP araştırma görevlileri, istekleri halinde yabancı dil eğitimi
için en fazla altı ay süreyle yurtdışına gönderilir. Araştırma görevlilerinin yurt dışında dil eğitimi almalarına ilişkin
şartlar YÖK Yürütme Kurulunca belirlenir.
Lisansüstü eğitim kontenjanları ve yerleştirme
MADDE 7 – (1) ÖYP’ ye öğretim üyesi yetiştirmek amacıyla katılmak isteyen yükseköğretim kurumları, lisansüstü
eğitim verebilecekleri anabilim dallarını, bu anabilim dallarındaki öğretim üyesi sayılarını, eğitim‐öğretim ve
araştırma altyapılarını, ÖYP dışı lisansüstü öğrenci sayısı ve ÖYP kapsamında lisansüstü eğitim vermeyi
planladıkları araştırma görevlisi sayılarını YÖK’e bildirir.
(2) YÖK Yürütme Kurulu kararı ile ÖYP kapsamında desteklenecek lisansüstü programlar ile kontenjanları
belirlenir. Belirlenen program ve kontenjanlar YÖK’ün resmi internet sitesinde ilan edilir.
(3)Belirlenen kontenjanlara başvuracak adaylarda aranacak asgari şartlar (mezuniyet alanı, ALES ve yabancı dil)
Yükseköğretim kurumlarınca belirlenir. Lisansüstü eğitim kontenjanlarına yerleştirmeler adayların ÖYP puanı esas
alınarak YÖK tarafından merkezi sistemle gerçekleştirilir.
Özel yetenek sınavıyla lisansüstü eğitime öğrenci kabul eden anabilim dalları için ise ilgili Yükseköğretim
Kurumunca özel yetenek sınavı yapılır. Değerlendirme ve yerleştirme adayların ÖYP Puanının % 75’i ve ilgili
Yükseköğretim Kurumunca yapılan Özel Yetenek Sınavının % 25’i hesaplanarak yapılır.
(4) Yabancı Dil Sınav puanı 65 ve üzeri olan ÖYP araştırma görevlileri, YÖK tarafından yerleştirildikleri ÖYP
lisansüstü programlarına kayıt yaptırdıktan sonra, YÖK Yürütme Kurulu kararı ile 2547 sayılı Kanunun 35.
maddesi uyarınca ilgili yükseköğretim kurumlarında görevlendirilirler. Ancak ÖYP kapsamında atanan ve yabancı
dil puanı 65 ve üzeri olan araştırma görevlileri;
(a) Yüksek lisans eğitimlerini atandıkları yükseköğretim kurumlarında alabilirler.
(b) Doktora eğitimi için, ilgili anabilim dalının ÖYP kapsamına alınıp alınamayacağı, kuruluş tarihinden itibaren 10
yıl geçmeyen Yükseköğretim Kurumları için, YÖK Yürütme Kurulunca karar verilir. Diğer Yükseköğretim Kurumları
kendi kadrolarına atanan araştırma görevlilerini YÖK Yürütme Kurulu kararı gerekmeksizin doktora eğitimine
başlatabilirler.
Ancak; ÖYP araştırma görevlisi olarak atanmadan önce bir başka yükseköğretim kurumunda atandığı anabilim
dalına/bölüme uygun bir lisansüstü programa devam edenlerin bu lisansüstü programlara devam edip
edemeyecekleri yükseköğretim kurumlarının takdirindedir.
(5) Atandığı tarihte veya yurtiçi yabancı dil eğitimi sonunda, Yabancı dil puanı 65 ve üzeri olan ÖYP araştırma
görevlilerinin, iki yarıyıl içinde Yükseköğretim Kurulu Başkanlığının belirlediği lisansüstü eğitim programlarından
birine başlamamaları durumunda kadroları ile ilişikleri kesilir.
(6) ÖYP kapsamında atanmış olup, atanma tarihinden önce YÖK Yürütme Kurulunca belirlenen lisansüstü eğitim
kontenjanları dışında başka bir yükseköğretim kurumu ve/veya bölümde lisansüstü eğitime başlamış araştırma
görevlilerine aynı yerde lisansüstü eğitim yaptırmak isteyen yükseköğretim kurumlarının kontenjan talepleri, YÖK
Yürütme Kurulunca bireysel olarak değerlendirilir.
(7) ÖYP kapsamında atanmış olup, atanma tarihinden sonra YÖK Yürütme Kurulunca belirlenen lisansüstü eğitim
kontenjanları dışında başka bir yükseköğretim kurumu ve/veya bölümde lisansüstü eğitime başlamış araştırma
görevlilerine aynı yerde lisansüstü eğitim yaptırmak isteyen yükseköğretim kurumlarının kontenjan talepleri
değerlendirmeye alınmaz.
(8) Öğretim üyesi yetersizliği nedeniyle açılamayan lisansüstü eğitim programlarında ÖYP kapsamında araştırma
görevlisi yetiştirilmesine YÖK Yürütme Kurulunca karar verilir.
(9) Halen bir devlet yükseköğretim kurumunda lisansüstü (yüksek lisans, doktora, bütünleşik doktora) eğitimine
devam eden ÖYP araştırma görevlilerinin devam ettikleri yükseköğretim kurumu/bölüm/anabilim dalı
Yükseköğretim Kurulu kararı ile ilan edilen ÖYP kapsamında lisansüstü eğitim yapabilecek yükseköğretim
kurumları arasında yer alıyorsa, bu anabilim dalına yerleşen araştırma görevlileri bu yükseköğretim kurumuna
tahsis edilen lisansüstü eğitim kontenjanları dışında tutulur. Yükseköğretim kurumunun bu durumdaki araştırma
görevlileri için kontenjan talep etmesine gerek yoktur.
(10) ÖYP kapsamında yüksek lisans eğitimini tamamlayan araştırma görevlilerinin doktora eğitimlerine bir başka
yerde devam etmelerine yükseköğretim kurumunun teklifi üzerine YÖK Yürütme Kurulunca karar verilir.
(11) ÖYP Araştırma Görevlilerinin atandıkları anabilim dalında lisansüstü eğitim yapmaları esastır. Aynı bölümde
olmak kaydıyla atandıkları anabilim dalı dışındaki bir anabilim dalında lisansüstü eğitim yaptırmak yükseköğretim
kurumunun takdirindedir. Ancak, bölüm değişikliği yükseköğretim kurumunun teklifi ve YÖK Yürütme Kurul Kararı
ile yapılabilir.
Öğrenim süresi
MADDE 8 — (1) ÖYP araştırma görevlilerinin öğrenim süreleri Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği’nde
belirlenen normal öğrenim süreleridir. Anılan Yönetmelik hükümleri çerçevesinde, ek süre ve bilimsel hazırlık
boyunca ÖYP kapsamında verilen desteklerden yararlanılamaz.
(2) Bu Usul ve Esasların 6 ncı maddesi gereğince yabancı dil yeterliliği sağlamak için verilen süreler ile
Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği gereğince verilen ek süreler de dâhil olmak üzere eğitim‐öğretim süresi
içinde çalışmalarını tamamlayamayan, ÖYP’ye devam etmek istemeyen, kadrosunun bulunduğu yükseköğretim
kurumunda görevine başlamayan veya görevine başlayıp mecburi hizmet yükümlülüğünü yerine getirmeyen ÖYP
araştırma görevlilerinin ilişikleri kesilerek haklarında taahhütname ve kefaletname senedi uyarınca işlem yapılır.
(3) ÖYP kapsamında atanan araştırma görevlileri, lisansüstü eğitim yaptıkları yükseköğretim kurumunun ilgili
kararlarına uymakla yükümlüdür.
(4) Bu Usul ve Esaslara göre ÖYP kadrosu ile ilişik kesilmesi lisansüstü eğitimle de ilişik kesilmesi neticesini
doğurmaz.
Danışman atanması ve tez izleme komitesi
MADDE 9 — (1) ÖYP araştırma görevlilerine, lisansüstü öğrenim için kayıtlı oldukları enstitü tarafından bir
danışman görevlendirilir. Danışman, her yarıyıl sonunda araştırma görevlisi hakkında hazırlayacağı
değerlendirme raporunu enstitüye sunar. Bu raporlar düzenli olarak öğrencinin mecburi hizmet yükümlüsü olduğu
yükseköğretim kurumuna gönderilir.
(2) 2547 sayılı Kanunun 35. maddesi uyarınca bir başka yükseköğretim kurumuna görevlendirilen ÖYP araştırma
görevlileri, mecburi hizmetle yükümlü bulundukları yükseköğretim kurumlarına yılda bir kez bilgilendirme amacıyla
rapor sunmakla yükümlüdür.
(3) Dersleri başarı ile tamamlayarak tez aşamasına geçen ÖYP araştırma görevlileri, tez danışmanının olumlu
görüşü ve YÖK Yürütme Kurulu kararı ile atandıkları yükseköğretim kurumunda tez çalışmalarını yürütebilirler.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Kaynak Aktarımı, ÖYP Giderleri ve Harcamalar
Kaynak aktarımı
Madde 10- (1)2547 sayılı Kanunun 10. Maddesi uyarınca yurt içinde ve yurt dışında öğretim üyesi yetiştirilmesi
amacıyla YÖK bütçesinin mevcut veya yeni açılacak tertiplerine kaydedilen ödenekten ÖYP çerçevesinde
desteklenmesine karar verilen başvurulara ilişkin YÖK Yürütme Kurulu tarafından uygun görülen tutarlar,
tahakkuk ettirilmek suretiyle ilgili yükseköğretim kurumu bütçesine aktarılır. ÖYP kapsamında, yükseköğretim
kurumlarına aktarılan tutarların karşılığı, ilgili yükseköğretim kurumu tarafından bir yandan (B) işaretli cetveline öz
gelir, diğer yandan (A) işaretli cetvele ödenek olarak kaydedilir. Yapılacak ödemelere ilişkin süreler ve tutarlar
YÖK Yürütme Kurulu tarafından belirlenir. Kaynak aktarımı ÖYP araştırma görevlilerinin lisansüstü eğitim
gördükleri yükseköğretim kurumlarına yapılır.
(2) Kaynak aktarımı yapılabilmesi için;
(a) Bir yükseköğretim kurumu adına başka bir yükseköğretim kurumunda lisansüstü eğitim yapan araştırma
görevlilerinin, 2547 sayılı Kanunun 35. maddesi kapsamında görevlendirilmiş olması,
(b) ÖYP araştırma görevlisinin atandığı bölüm/anabilim dalı ile lisansüstü eğitim yaptığı bölüm/anabilim dalının
aynı olması, (Yürütme Kurul Kararı ile farklı bölümde lisansüstü eğitim yapmasına izin verilenler hariç) gerekir.
(3) ÖYP Araştırma görevlisi hangi lisansüstü eğitim programına devam ediyorsa (yüksek lisans, doktora,
bütünleşik doktora) sadece devam ettiği program için ayrılan ödenek lisansüstü eğitim yaptığı yükseköğretim
kurumuna aktarılır.
(4) Ortak yürütülen lisansüstü eğitim programlarında kaynak aktarımı her iki üniversiteden alınan ders kredileri
dikkate alınarak yapılır.
ÖYP Giderleri
Madde 11- (1)ÖYP araştırma görevlilerinin eğitimleri süresince kullanılmak üzere Yükseköğretim Kurulu
tarafından her bir ÖYP araştırma görevlisi için eğitim‐öğretim ve araştırma amacıyla ilgili yükseköğretim kurumuna
aktarılan kaynaklar:
(a) Proje Giderleri: Lisansüstü eğitim için gerekli alımlar, temel ofis ekipmanları, sarf malzemeleri, makineteçhizat
ve hizmet alım, bakım ve onarım harcamaları (tez çalışmaları ile eğitim programı kapsamında yapılacak
diğer ödemeler dahil)
(b) Seyahat Giderleri: ÖYP araştırma görevlilerinin ile bunların danışmanlarının yılda 15 günü aşmayacak
şekilde yurtiçi ve yurtdışı bilimsel amaçlı toplantılara katılmaları (6245 sayılı Harcırah Kanunu uyarınca yapılan
ödemeler ile ÖYP araştırma görevlisinin danışmanları için ÖYP kapsamında yapılacak diğer ödemeler dahil) için
kullanılır
ÖYP kaynaklarının kullanımı
MADDE 12 ‐ (1) ÖYP kapsamında ilgili yükseköğretim kurumlarına ödenen tutarlardan yapılacak ödemelere
ilişkin gider gerçekleştirme işlemleri, ÖYP Kurum Koordinasyon Birimi tarafından yerine getirilir.
Aktarma ve iade
MADDE 13 ‐ (1) ÖYP kapsamında ilgili yükseköğretim kurumlarına ödenen tutarlar her bir ÖYP araştırma
görevlisi için bu Usul ve Esasların 11 inci maddesinde yer alan dağılıma uygun olarak harcanır. Amacı
doğrultusunda kullanılamayacağı anlaşılan tutarlar arasında ve diğer gider kalemlerinden bu gider kalemlerine
aktarma yapılamaz. Bu kapsamda yükseköğretim kurumlarına aktarılan tutarlardan, kullanılmayanlar, YÖK’ün ilgili
hesaplarına iade edilir.
Harcama belgeleri ve muhafazası
Madde 14 ‐ (1) ÖYP kapsamında yapılan harcamaların belgelendirilmesinde Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri
Yönetmeliği hükümleri uygulanır. ÖYP faaliyetleri ile ilgili her türlü işlem ve harcamalara ilişkin belgelerin
nüshaları, ilgili yükseköğretim kurumu ÖYP Kurum Koordinasyon Birimlerinde genel hükümlere göre muhafaza
edilir ve denetime hazır halde bulundurulur.
Sorumluluk
MADDE 15‐ (1) Yükseköğretim kurumları, bu Esas ve Usuller ile kendilerine verilen görevlerin mevzuata uygun
olarak ve etkin bir şekilde yürütülmesinden ve YÖK’e gerekli bilgi akışının sağlanmasından sorumludur.
Denetim
MADDE 16 ‐ (1) Bu Esas ve Usuller kapsamında yapılan harcamalar, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol
Kanununa göre denetlenir. ÖYP’nın uygulanmasına ilişkin olarak yükseköğretim kurumunca yapılan iç denetim
sonucunda bu Esas ve Usullere aykırılık teşkil eden bir hususun tespiti halinde, bu durum ilgili yükseköğretim
kurumu tarafından YÖK’ e iletilir. ÖYP’nin yükseköğretim kurumlarındaki uygulamaları gerek görülmesi halinde
ayrıca YÖK tarafından denetlenebilir.
(2) Bu Esas ve Usuller kapsamında yapılan harcamalar Sayıştay denetimine tabidir.
Çeşitli Hükümler
MADDE 17 -
(1) 2010 yılından önce ÖYP’ye dahil olan araştırma görevlilerine YÖK tarafından kaynak aktarımı yapılmaz.
Yürürlük
MADDE 18- (1) Bu Esas ve Usuller, kabulü tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 19-
Bu Esas ve Usulleri Yükseköğretim Kurulu Başkanı yürütür.